Waar gaan al die belastingen die we betalen naartoe? Hoeveel betaal je? En voor wie geldt het?
Je heb wellicht net als de meeste landgenoten met een belastingaangifte ontvangen. Die wordt gebruikt als basis voor je belastingaanslag. Maar weet je ook wat Vadertje Staat doet met je zuurverdiende centen?
Over de bestemming van dat belastinggeld doen nogal wat fabeltjes de ronde. Natuurlijk kunnen we hier onmogelijk de hele begroting uit de doeken doen (er zijn leukere dingen, toch?), maar in feite is het een beetje zoals in een huishouden. De vaste, noodzakelijke en niet te schrappen kosten komen dus eerst. Zo leert onderzoek dat zowat de helft van de geïnde bedragen naar sociale bescherming gaat: gezondheidszorg, ziekte-uitkeringen, kindergeld, werkloosheidsuitkeringen en pensioenen, maar ook rampenfondsen horen thuis in dit rijtje.
Iets meer dan tien procent is bestemd voor de financiering van het onderwijs en nog tien procent gaat naar de werking van de Staat zelf. Verder worden onze belastingen uitgegeven aan subsidies en rentelasten, mobiliteit en veiligheid. Ook defensie, sport, cultuur en religie krijgen een (veel kleiner) deel van de pot. Al bij al een hele boterham!
Logischerwijze betaalt niet iedereen evenveel belastingen. In België is de aanslagvoet van de personenbelasting progressief. De percentages stijgen dus per inkomensschijf. Dit houdt in dat hoe hoger je inkomen is, in hoe meer schijven je belastingen moet betalen. Er zijn er vijf in totaal: je betaalt 25% op de laagste inkomensschijf, 30% op de volgende en dit gaat zo verder, over 40%, 45% tot 50% op de hoogste schijf. De precieze bedragen van de verschillende schijven worden elk jaar geïndexeerd en zijn dus elk aanslagjaar anders.
Oh, en wist je dat iedereen die aan de personenbelasting onderworpen is, om te beginnen recht heeft op een belastingvrije som? Een deel van je inkomsten wordt dus niet belast. Voor het aanslagjaar 2025 (inkomsten 2024) bedraagt die som 10.570 euro, als het belastbaar inkomen kleiner is dan 19.030 euro. Dat is mooi meegenomen, niet?
Het antwoord op deze vraag lijkt op het eerste gezicht zeer eenvoudig: iedereen met een inkomen is onderworpen aan belasting. Of je minder- of meerderjarig bent, maakt in principe niet uit.
Concreet is de toepassing van deze algemene regel wel iets complexer en vooral genuanceerder. Vanaf hun twaalfde verjaardag zitten alle Belgische inwoners in het systeem van Tax-on-web. Zodra je een arbeidscontract afsluit, krijg je het jaar erna automatisch een aangifte toegestuurd. Jobstudenten of jongeren met een occasioneel inkomen krijgen vaak een vereenvoudigde aangifte toegestuurd.
Als je geen aangifte hebt gekregen, maar denkt dat je toch belastingen moet betalen, neem je best contact op met de dienst in kwestie. Dan zoeken zij voor je uit of je alsnog in je portemonnee moet tasten. Voor je begint te piekeren nog even dit. Elk jaar helpen de ambtenaren van de FOD Financiën mensen die moeite hebben met het invullen van hun belastingaangifte. Gratis en voor niets. Je vindt het lijstje met hun zitdagen hier.